3 Ağustos 2008 Pazar

Barcarolle

Gondolcu şarkısı demek olan barcarolle, sol elde karakteristik ve tekdüze bir ritmin üzerine sağ elin şarkılar söylediği piyano eserlerine ilham vermiş, bunlardan en önemlisi sayılabilecek chopin'in op.60 eser numaralı barkarol'ünün de esin kaynağı olmuş.

Çarpıcı bir 9'lu armoni ile başlayan 4 ölçülük giriş kısmı 'bakın şimdi size ne anlatacağım' diyor gibi adeta , ve bu giriş kısmından, chopin'in bu sefer kontrpuan şeklinde işleyeceğini, bütün serbestliğine rağmen eserin çok sesli bir yapısı olacağını kestirebiliyoruz.bu giriş kısmından sonra 'venedikte bir gondolcu yaşarmış, hep şarkılar söyler, neşesini hiç bozmazmış'ı anlatan rahat, serbest ve çok çok güzel bir melodi geliyor, sol eldeki süregelen ritmin eşliğinde. bu eserde polonyalı chopin'den eser yoktur, fransız, italyan havası taşır armoniler, melodiler, dramatik tek bir ölçü bile yoktur bu eserde. bu açıdan chopin'in diğer eserlerinden ayrılması gerekir, tıpkı ravel'in belirtmiş olduğu gibi.

bu şahane melodinin işlendiği ilk kısımdan sonra tempoca biraz daha hareketli ve daha motilfer üzerine kurulmuş orta bölüm geliyor, burada çoksesli yazıyı daha bir derinlemesine kavrıyoruz, ama bütün sıkılığına rağmen ancak chopin'in olabileceği kadar sıkı müzik, her daim serbestlik, rubato, agogik söz konusu. bu kısmı takip eden ve eserin ikinci ana melodisi sayılabilecek temayı işleyen kısımda, tını olarak biraz daha büyük olsa da, yine de baştaki gondolcu rahatlığına serbestliğine dönüyoruz, ve gondolcu burada öğle arası veriyor olmalı ki, ritm hissini kaybettiğimiz ve resitatif yapılı sayılabilecek, noktürnleri hatırlatan ölçüler geliyor, bütün serbestliğiyle tekrar. bu eserde ifade edilmesi gereken en önemli, ve elde edilmesi en zor şey, bu derece tek düze bir ritmin içerisinde kendini serbest hissedebilmek, ne ritmi kaybedip eserin dengesini bozmadan, ne de metronomvari bir sıkıcılığa düşmeden. bunların her ikisine de düşmek o kadar kolay ki, ama sır, değişik etkileri rubato ile elde etmeyi tek yol olarak görmeyip, farklı tınılar ve ses renkleriyle çalışmak.

aynı melodi aynı armonilerle aynı tempoda yazılmasına rağmen eserin final kısmı çok değişik etkiler taşır, bunun en büyük nedeni piyano yazısının daha zengin olması, chopin burada daha dolgun, güçlü bir tını istediğini yazdığı zengin akorlarla belirtmiştir, ve eserin piu mosso başlıklı zirve kısmında gondolcunun artık bir kutlama havası içinde olduğunu görür gibi oluruz. belki sevgilisini görecektir o gün, belki de başka bir sebebi vardır, mutlu olmak için, belki de hiç bir sebebi yokken de mutludur, sonuçta güneyli bir insan o ,akdeniz insanı. bu eserde de, sebepsiz bir mutluluk, nedensiz bir dramatizmden uzak vardır, chopin'in yaşamını az çok bilen bir insan için, barcarolle gerçekten başka bir dünyadan gelmiş sayılabilecek bir eserdir.

Hiç yorum yok: